MOSTAR KÖPRÜSÜ

     Bosna Hersek'in başkenti Saray Bosna'ya 130 km mesafede, tarihi bir şehir olan Mostar, adıyla, köprüsüyle, camileri ile, medreseleri ile var olan tarihi Osmanlı şehirlerinden birisidir.

       Neretva Nehri üzerinde kurulan ve Mostar şehrinin simgesel yapısı olan yüzük gibi parlayan Mostar Köprüsü. Tüm dünya onu yakından tanıyor. Mostar kelime manası olarak Muhafız anlamına gelir. Osmanlı Devleti buraya geldiğinde küçük bir kasaba olan bu yer Osmanlı'nın, gelen her paşanın yaptığı hayır eserleri ile beraber sınır kasabası hükmünde olan bu yer buraların muhafazasını üzerine almış muhafız hükmünde zamanla büyüyüp ve büyük Mostar şehrini oluşacak.

      Kanuni Sultan Süleyman'ın Mostara ayak bastığı yıllarda Neretva Nehrinin üzerinde halen bir köprü mevcut değildir. Sultan Süleyman halka ne istediklerini sorar, o dönemde nehrin bir yakasında Boşnak'lar diğer yakasında Hırvat'lar bulunmaktadır. Halkın Sultan Süleyman'dan tek bir ricası olur Neretva nehri üzerine iki halkı birleştirecek bir köprü isterler.

      Kanuni Sultan Süleyman bu isteği devrin ünlü mimarı, Hassa Baş Mimarı Mimar Sinan'a iletecek ve Mimar Sinan da çırağı Mimar Hayreddin'e Dünyada 20. yy'la kadar ayak aralığı (28,59 m) bu kadar geniş ikinci bir köprü yoktur.

       Mostar Köprüsü 456 adet kesme taş kullanılmış, harcında yumurta akı ve keçi kılı kullanıldığı, tek kemeri ile iki ayak arasını muhteşem bir hilal kondurulmuştur. Hilal, Lale harflarin toplamı ile Rabbimizin, Allah (c.c.) isminin kelimelerinin harfleri, ebcet hesabı ile 66 etmektedir. Hilal yüce Rabbimizin adını temsil ettiği için, Türk Bayraklarında, Camilerin minare ve kubbe alemlerinde yerini almaktadır. İşte bu köprü bu simgesi ile yüzyıllar boyunca Mostar'da simge olmuş eşsiz bir eserdir.

      Kanuni Sultan Süleyman'ın Mimar Sinan'ın yardımcısı Mimar Hayreddine yaptırdığı bu köprü maddi değerinin yanında manan alemindede ayrı bir değere sahiptir. Çünkü bu köprü insanları karşıdan karşıya geçirmiyor kültürleride birleştiriyordu. Osmanlı'nın Boşnaklara taşımış olduğu o güzel değerler artık köprü vasıtası ile Hırvatlarada rahatlıkla aktarılabilecekti. Osmanlı Devleti'nin adaleti kadar insana yaptığı yatırımda kendini kısa sürede gösterecektir.

       Mostar Köprüsü 8 Kasım 1993'te saat 15:54'te karşı tepelere kurulmuş Hırvat obüs topları ile bütün bir dünya basını önünde biz şu gün bu saatte bu köprüyü havaya uçuracağız diye duyurmuştur. Tam 30 kes bombalamışlardı ancak köprü halen ayakta idi. Ardından 3 kezdaha ard arda bombalanacaktı ve ondan sonra köprü yıkılacaktı.

      Savaşın bitmesinden iki sene sonra Unesco'nun önderliğinde köprü inşaa faaliyetleri tekrar başlayacak tabi bunda Türkiye resmen önderlik yapacak. Köprünün yapılmasında yardım konusunda birçok devlet yardım etmek istiyordu, İngiliz ve İtalyan firmaları Türklerin bu ihaleye girmesini istemiyorlardı.

      Bu ihale ile ilgili köprü havaya uçurulduğu zaman ekran başından gözleri yaşlı izleyen bu müteahhit "Allahım bu köprünün yapımını bana nasip et" diye dua etmişti ve Allah köprünün en önemli kısmı olan kemer kısmını ona nasip etmiştir. Üç etapta tamamlanan köprünün iki etabını Türkiye'li müteahhitler yapmıştır. 2004 yılını Temmuz ayında köprü tamamlanacak ve tüm dünyanın gözü önünde açılışı yapılacak.